Aronya Fidanı
Ülkemizde Aronya yetiştiriciliğiyle yapılan ilk çalışmalar Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma enstitüsü tarafından 2012 yılında Aronya fidanı üretimi le başlamıştır. 2014 yılında Yalova ile Kırklareli illerinde küçük Aronya bir diğer adı ile Aronia fidanı, Rusya’da üretimi fazla yapılan Rus mersini olarak anılmaktadır.
Ülkemizde enstitüde 2017 yılında ilk hasatı yapılmış olup Aronya meyvesinin tanıtımı yapılmaya da başlanmış ve ticari anlamda da Aronya fidanı yetiştiriciliği çalışmaları başlanmıştır.
Büyük Aronya bahçeleri 2017 yılında Kırklareli’nde 200 dekar, Manisa’da ise 50 dönüm olacak şekilde kurulmuştur. Aynı zamanda Yalova başta olmaz üzere Çanakkale, İstanbul, Antalya, Bursa ve Samsun illerinde küçük bahçeler kurulmuştur. 2018 ile 2019 yıllarında Ankara, Kırklareli, İzmir, Bursa, Bolu, Çanakkale, Trabzon, Kırşehir, Giresun ile Tekirdağ illerinde Aronya bahçeleri kurularak yetiştiriciliğinin arttırmaya çalışılmaktadır.
Aronya Fidanı Ne İşe Yarar?
Günümüzde daha çok kanser ile olan mücadele kullanılan meyve olarak hücre yenilenmesine büyük bir katkı sağlar. Aronya geçmişten günümüze kadar Amerika ile birçok ülke tarafından tıbbi bir ilaç olarak kullanılarak bu alanda destek almıştır.
İnsanların vücudundaki zararlı antioksidanlara karşı olan savaşı ile antioksidan açısından oldukça zengin olan bu meyve her zaman ihtiyaç duyulan ve aranan bir meyve olmaktadır.
Bunların yanında gribal enfeksiyonlara karşı, mide rahatsızlıkları veya bağırsak problemlerine karşıda etkili olan bir bitkidir. İçeriğindeki B12 ve D Vitamini hariç diğer tüm vitaminleri bulundurması ile tercih edilmesi arasındadır. Bitki doku kültürüyle beraber verimliliği arttırılarak kullanılmaktadır.
Aronya Fidanı İle Doku Kültürü
Klon fidan doku kültürü firması laboratuvarlar ortamında geliştirdiği ondan fazla olan anaç, meyve fidanı ve süs bitkisi üretim ile kusursuz bir gen dizilimi üretilerek minimum maliyet ile maksimum bir verim elde etmeyi sağlar. Aynı zamanda Klon Fidan laboratuvarlarında yapılan fidan üretimi ile birinci kaliteden iş yaparak toptan satışlar yapmaktadır.
Aronya Fidanında Doku Kültürü Çalışması
Klon Fidan firmasındaki doku kültür laboratuvarlarında yapılan çalışmalarda ilk önce bitki laboratuvar ortamında ekim yapılacak aşamaya gelene kadar olan birçok farklı aşaması bulunmak ile birlikte bu aşamalar;
- Laboratuvara geçiş aşaması sırasında tüm eksplantlar dezenfekte edilmesi sağlanarak stabilize olan bir ortama aktarılır ve yapılacak olan diğer aşamalar için ortam hazırlanır. Bu sayede temiz kültürlerin oluşması amaçlanır.
- Temiz bir kültür çoğaltma aşamasına gelince sürgünlerin sayılarını arttırmak amaçlanır.
- Kültür ile çoğaltımı yapılan sürgünlerin yeni bitki oluşturmaları için köklenme aşaması geçilir ve mikro kesimler ile çeşitli uygulamalar yapılarak kök oluşmaya teşvik edilmektedir.
Laboratuvar ortamlarında köklendirme yapılan sürgünlerin hassas şekilde işlenmesi yapılarak ekim aşamasına uygun bir hale getirilir ve uygun bir şekilde yetişip büyüyecek ortamlara aktarılması sağlanır. Bunlar sonucu ekimi aşamasına geçilmektedir.
Aronya Fidanı ve Klon Fidan
Klon Fidan firması, sert ile yumuşak çekirdekli olan meyvelerin anaç üretimini, süs bitkileri olarak Alo vera, meyve fidanları Aronya fidanı başta olmak üzere, Goji Beri fidanında doku kültürü olan laboratuvarlarında mikro çoğaltma tekniklerini kullanarak gerçekleştirmektedir. Firma Ar-Ge destekli faaliyetleri ile sektöründe yenilik üretmeye ve ürün hizmetlerindeki çeşitliliği arttırarak bu alanda ulusal ve uluslararası lider olmayı amaçlar.
Aronya Fidan Gelişimi
Aronya meyvesi çalı formunda olup yapraklarını döken bir bitkidir. Maksimum yüksekliği 200-250 mm arasında değişir. Baharın gelmesiyle birlikte yeşil yapraklarını verir. Nisan ayında beyaz renklerinde olan çiçekler ile bürünür ve Mayıs ayının üçüncü haftası Aronya çiçekleri meyvelere dönüşmektedir.
Aronya hasadı ağustos ayının sonu, Eylül ayının başında yapılmakta olup sonbahara yakın fidanların yaprakların rengi kızıl rengi alarak tekrardan dökülmeye başlar. Aronya güçlü bir kök sistemine sahiptir.
Her türlü toprak koşullarına olan uyumu ile birçok meyvenin dikiminin zor olduğu arazilerde Aronya fidanı kolaylıkla dikilmektedir. Aronya fidanları dikildiği andan itibaren gelişim hızlarına göre iki ya da üç yıl arasında ürünleri vermeye başlar. Eğer üç yıllık bir Aronya fidanı dikilirse ilk hasat eylül ayında yapılır.
Aronya Fidanı ve İklim Şartları
Aronya fidanı, sert iklim koşullarına dayanıklı olan bir bitki türüdür. Kış mevsimlerinin zor geç geçtiği -25 derecelik sıcaklıklarda olan bölgelere karşı direnç göstermektedir. Güneşi bol alan ve yarı gölge olan arazilerde Aronya yetiştiriciliğinde oldukça iyi sonuçlar alınmaktadır.
Aronya Fidan Dikimi
Aronya fidanı özel bir iklim şartına gerek duyulmamaktadır. Aronya tarımının yapılması için uygun olan alanlar, tam güneşi alan ya da hafif gölgeli olan alanlardır. Yani güneye bakan ile güneye meyilli olan alanlardır. Aronya fidanı yüksek adaptasyon kapasitesi olması sebebiyle çokça geniş bir toprak tipine ve Ph aralığında bile yetişen, çok yıllık olan üzümsü meyveler arasında yer almaktadır. Aronya fidan yetiştiriciliği orta bünyeli olan drenajı iyi, 6-6,5 Ph aralığında ve organik maddelerce zengin olan topraklara yapılmalıdır. Dikim yapılmadan önce arazide olan çalı, ağaççık ve taşlar temizlenerek dikilecek arazide 50 cm derinlikler olmalıdır.
Aronya Fidanın Sulaması
Yüzlek köklü olan Aronya fidanının toprak işlemesi yüzeysel olarak yapılmaktadır. İlkbahar döneminde yapılan toprak işleme, toprağın havalandırılmasıyla birlikte yabancı otların kontrollerinin de sağlanmasında oldukça önemlidir.
Aronya fidanının su ihtiyacı, diğer meyvelerde farklı olmamakla birlikte yıl bazında 500-600 mm aralığında olan yağış bitkinin gelişimi için idealdir. Fakat yağışın Aronya fidanın büyüme ve yetişme döneminde yağması önemlidir. Sulaması ise damla ya da yağmurlama şeklindeki yöntemlerle yapılabilmektedir.
Aronya fidanının bulunduğu toprak yapısı dikildiği toprağın 20 cm derinliği olacak kadar nemli olmasıyla sulama yapılır. Hasat sonrasında kış aylarında iklim eğer çok kurak gitmez ise bir daha sulama yapılmaz.
Aronya Fidanı ve Gübreleme Zamanı
Gübreleme senede bir defa ağaca yapılır. Ağacın tam dibine gelecek şekilde değil de uç dallarına denk gelecek izdüşümüne 3 ile 4 delik açarak içine, ağacın yaşına göre kaç kaşığı yardımı ile bir yemek kaşığı olacak şekilde 15+15+15 cins gübreleri atarak açılan delik toprak ile kapatılmalıdır.
Aronya Fidanının Zararlı Mücadelesi
İlkbahar aylarında yapılan hafif budama ile fidan ocakları içerisindeki çalıların araları açılarak hastalıklı ve zarar görmüş olan dallar ortamdan uzaklaştırılır. Açılan ocakta ise terbiye budama ile sıkışık sürgünlerde aralama yapılır ve havalanma artırılarak hastalık ile zararlı riski azaltılır.
Aronya fidanı baharla birlikte gelen yaprak biti zararlısı, meyve içinde oluşan kurtlar ve kırmızı örümceklere dikkat edilmelidir. Zararlı mücadelelerinde 1 kaşık sıvı yağ ile 1 kaşık Arap sabunu, 1 diş sarımsak ve 1 litre su içine konularak iyice karıştırılır. Bitkilerin yapraklarının alt kısmına ve üstüne gelecek biçimde fısfıs ile sıkılmalıdır.
Sarımsak kokusundan hoşlanmayanlar sarımsak koymayabilirler. Her fidanda baharın gelişi ile birlikte renkli, kokulu ve yapışkan bir tuzak kurmakta yarar vardır.
Aronya Fidanı Yetiştirilmesinde Kamu Desteği
Tarım bakanlığı tarafından sertifikalı Aronya fidanı ile kredi desteği verilerek Aronya bahçelerinin kurulması teşvik edilmektedir. Tarım bakanlığı, Aronya fidan kullanım desteğinde fidan bedelinin %15’i karşılanır aynı zamanda kullanım desteği olarak tesisi kurmak için %95’lere varan faiz oranları ile indirimli krediler vererek tesisi kurmaya teşvik etmektedir.
Aronya fidanı ekimi ekonomik gelirin arttırmaya başlaması üçüncü yılda gerçekleşir. Dikilen Aronya fidanlarının yaşı ortalama olarak dördüncü yılda yapılan yatırım ile işletmelerin masrafları karşılanarak kara geçilir.
Sağlık açısından oldukça yararlı bir meyve olan Aronya, birçok farklı alanda kullanılmasının yanı sıra birim alanda da getirisi oldukça yüksektir. Dahası günlük tüketim yararlığı yanında yapılan son çalışmalarla beraber Aronya meyvesi Türkiye’de tıbbi bitkiler sınıfına alınmıştır.
Aronya fidanı temin etmek için bize ulaşın.
Garnem